Yaşadığımız modern hayat ve kariyer kaygısı kadınlar için menopoz sürecini bir paranoya haline getirebiliyor.. Kariyerini tamamlamak adına anne olmayı sonraki yaşları erteleyen kadınlar erken menopoz sürecine girerek anne olma şansını kaybetme kaygısı yaşıyor. Uzmanlar bu sorunu yaşayan kadınların mutlaka yumurtalıklarına baktırması gerektiğinin altını çizerek belirtiyor. Eğer yumurtalık rezervİniz uygunsa kariyerinizi planlayabilir ileriki yaşlarda da çocuk sahibi olabilirsiniz.
Yaşadığımız çağda kadınlar, evinde oturan çocuklarını büyüten çocuklarını büyüten ev hanımı kalıbından çıkarak ekonominin ve sosyal yaşamın tam kalbinde yer almayı tercih ediyorlar. Bu düzen içinde eğitim ve kariyer planlaması yapmaya çalışırken pek çok kadın çocuk yapma zamanını ötelemek zorunda kalıyor . Yapılan araştırmalar kariyerine odaklı kadınların ancak 35 yaş ve üstü yaşlarda çocuk sahibi olduğunu gösterirken erken menopoz ihtimali kadınların korkulu rüyası haline geliyor. Elbette kadınlar korkularında çok ta haksız sayılmazlar, çünkü kadın doğurganlık özelliği sonsuz değil. Özellikle 35 yaşlarından sonra azalan kadın doğurganlığı 40-43 ve 45’li yaşların sonlarına doğru sona ermekte.
Menepoz Nedir?
Adet görememe ya da adetin son günü olarak adlandırılan menopoz bakıldığında kadın yaşamının neredeyse üçte birlik bir kısmını kapsar. Bu sürecini bir geçiş dönemi olarak adlandırılacak olursak bu geçiş dönemi Perimenopoz yani menopoz belirtilerinin ilk görülmeye başladığı dönem, Postmenopozal dönem , menopozun yaşanmaya başlamasından yaşlılık sürecine kadar geçen süreye verilen isimdir. Dünyada menopoza geçiş dönemi 47 yaş civarında başlangıç kabul edilir.
Neden Menepoza Giriyoruz?
Menopoz aslında insan yaşamının çok doğal bir parçası olarak kabul edilir. Menopoz yaş ile paralel olarak var olan yumurta havuzundaki yumurta rezervlerimizin bitmesi sonucu ortaya çıkar. Yumurtalarımız hepimizin yakından yakından bildiği ostrojen hormonu olarak adlandırılan hormonu salgılamaktadır. Östrojen hormonu belli bir yaştan sonra salgılanmamaya başlar ve yumurtalıklarımızda bulunan yumurtalık rezerve tükenir. Toplumdaki en büyük yanılgı menopozla beraber kadının bitmiş olmasıdır halbuki yaşanan durum sadece adet görme olayının sonlanmasıdır.
Yumurta Rezervi Nedir Neden Azalır?
Her kadının yumurtalıklarında binlerce yumurta hücresi vardır. Anne karnından itibaren var olan bu hücreler, ergenlik , orta yaş ve yaşlılık olarak adlandırılan dönemlere göre sayıları gittikçe azalır. Bu duruma tıp camiasında apoptoz olarak adlandırılan hücre ölümü denir. Hücre ölümü yada hücre azalması olarak adlandırılan durum olması gereken zamanlamadan daha hızlı olduğunda ortaya erken menopoz durumu ortaya çıkar.
Menopoz Geciktirilir mi?
Menopozu geciktirmekten kastımız adet görme sürecinin uzatmak ise evet bu mümkün. Kadın yumurtalığında büyürken üretilen östrojen hormonu yumurta hücresinin bittiği menopoz dönemlerinde dışarıdan ilaç takviyesi ile kadının regl görmesi sağlanabilir. Ancak bu yapılan işlemle çocuk doğurganlığını sağlamak mümkün değildir.
Erken Menopoz Nedir?
Son adet görmenin üzerinden 12 ay geçtikten sonraki süreç menopoz tanısı olarak adlandırılır. Doğal menopoz yaşı 45 ile 55 yaşlar arası olarak kabul edilir dünyada da ortalama olarak 51 52 yaş ortalaması menopozun görüldüğü yaşlardır. Erken menopoz ise 40 ile 45 yaş arası menopoza giren hastalar için kullanılan bir terminoloji. 40 yaşından önce adetten kesilen kadınlar için ise prematür menopoz terimi kullanılır. Araştırmaları gösteriyor ki toplumda her 100 kadından bir tanesi 40-45 yaş arası ya da daha erken yaşlarda prematür menopoz dediğimiz tanıya sahip.
Erken menopoz ve prematür menopoz hasta grubunda sık karşılaşılan bir diğer durum menopoz süresi başlamış olsa bile ara adet görme süreci devam edebiliyor hatta bu dönemde gebelik yaşanmasıdır.
Adet görmenin gerçekleşmesi ya da gebeliğin sağlanması için her ay yumurtalıktan bir yumurta atılır bu süreçte de kadın doğurganlığının devamı için çok önemli olan ostrojen hormonu üretilir. Erken yada prematür menopoza giren hastalarda bir sebeple yumurtalık rezerve azalır bunun sonucu olarak da adet süreci önce seyrekleşir ve zaman içinde de tamamen kesilir.
Yumurtalıkların işlevini normal olarak yerine getirmesini engel olan her türlü durum östrojen hormonunun üretilmesini engelleyen durumlar ya da yumurtalıkların zarar görmesini sebep olan durumların hepsi erken menopoz nedenİdir. Tıp dünyasında erken menopozun tam olarak sebepleri henüz keşfedilemese de hasta gruplarındaki ortak tanılara bakarak bu duruma yol açan sebepler şunlardır diyebiliriz ;
- · Genetik hastalıklar
- · Metabolik hastalıklar
- · Aile öyküsünde erken menopoz sorunu yaşayan bireylerin olması
- · Bazı enfeksiyon hastalıkları
- · Kanser radyoterapi ve kemoterapi tedavileri
- · Vücut kitle indeksinin düşük olması
- · Yaşam tarzı değişiklikleri
Erken Menopoz Nasıl Anlaşılır ?
Her kadın, erken menopoz riski taşıyıp taşımadığını bilmek ister. Ayrıca kişi böyle bir risk taşıyor ise, yaşamını ve kariyerini buna göre şekillendirebilir. Uzmanların söylelerine göre günümüzde erken menopoz riski ultrason görüntüleri ve çeşitli hormon testleri ile öngörülebilinir. Yumurtalık rezervi her kadında doğal olarak 35 yaşından sonra düşmekte ve bunun yansıması da çocuk doğurma şansının azalması olmaktadır. Gebe kalma zamanlarını ileri tarihlere bırakmak isteyen kadınların bu kararı almadan kadın doğum
