Kan basıncı, kanınızın atardamarlarınızın duvarlarına ne kadar sert ittiğini ifade eder. Kan basıncının gün içinde biraz yükselip düşmesi normaldir. Fakat günümüzde yüksek tansiyon oldukça yaygındır. Öyle ki, Amerika Birleşik Devletleri’nde, neredeyse yetişkinlerin% 90’ı yüksek tansiyona sahiptir veya bunu tedavi etmek için ilaç alır. Yüksek tansiyon, “sessiz katil” olarak hak edilmiş bir üne sahiptir. Bunun nedeni, kalp krizi veya felç gibi yaşamı tehdit eden bir komplikasyon ortaya çıkana kadar genellikle hiçbir belirtisi olmamasıdır.
Yüksek Tansiyon Nedir?
Bir tansiyon ölçümü iki sayıdan oluşur:
- Sistolik basınç. İlk veya en üst sayı, kalp atışları sırasında arterlerinizdeki basıncın ne olduğunu söyler.
- Diyastolik basınç. İkinci veya en alttaki sayı, kalp atışları arasında arterlerinizdeki basıncın ne olduğunu söyler.
Amerikan Kalp Birliği’ne göre normal ya da sağlıklı kan basıncı en az 120/80 milimetre (mm Hg) ‘dir. Aşağıdaki kategoriler, bu seviyenin üzerindeki kan basıncı ölçümlerini tanımlar.
- Yüksek Tansiyon: Bu, 120 ile 129 mm Hg arasında bir sistolik sayı ve 80 mm Hg’den küçük bir diyastolik sayıdır.
- Aşama 1 hipertansiyon: Aşama 1, 130 ila 139 mm Hg arasında bir sistolik sayı veya 80 ila 89 mm Hg arasında bir diyastolik okumadır.
- Aşama 2 hipertansiyon: Aşama 2, 140 mm Hg veya daha yüksek sistolik basınç veya 90 mm Hg veya daha yüksek diyastolik basınçtır.
- Hipertansif kriz: Bu, 180 mm Hg’nin üzerindeki sistolik basınç veya 120 mm Hg’nin üzerindeki diyastolik basınçtır. Bu aralıktaki kan basıncı hemen tıbbi müdahale gerektirir.
Yüksek Tansiyon Sizi yorgun Hissettirebilir Mi?
Yorgun hissetmek, yüksek tansiyonun kendisine bağlı olabilir. Aynı zamanda bir arada var olan bir durumun belirtisi de olabilir. Tedavi edilmeden bırakıldığında yüksek tansiyon, yorgunluğa neden olabilecek birkaç ciddi komplikasyona yol açabilir. Yüksek tansiyonun yorgunluk veya yorgunlukla sonuçlanabileceği yollardan bazılarına daha yakından bakalım:
- Koroner arter hastalığı
Yüksek tansiyon atardamarlarınıza zarar verebilir veya daralmasına neden olarak kan akışını bozabilir. Yorgunluğa ek olarak, koroner arter hastalığının diğer semptomları şunları içerebilir:
- Göğüs ağrısı veya gerginliği (anjina)
- Nefes darlığı
- Kollarda veya omuzlarda ağrı
- Düzensiz kalp ritimleri (aritmiler)
- Periferik arter hastalığı
Yüksek tansiyon, uzuvlarınızda, midenizde ve başınızda damarların daralmasına neden olabilir . Yorgunluğa ek olarak, periferik arter hastalığı semptomları şunları içerebilir:
- Yürürken baldırlarınızdaki ağrı dinlenmeyle geçer.
- Alt bacaklarınızda veya ayaklarınızda karıncalanma veya uyuşma
- Bacaklarınızda veya ayaklarınızda yavaşça iyileşen yaralar
- Büyümüş kalp ve kalp yetmezliği
Yüksek tansiyon, kalbinizin çok çalışması gerektiği anlamına gelir. Bu bir kastır, böylece ekstra çalışma kalp büyümesine neden olur. Daha büyük bir kalp daha fazla oksijene ihtiyaç duyar, ancak kalbe oksijen götürmek için iyi bir kan akışı sağlamak zordur. Tedavi olmazsanız bu durum kalp yetmezliğine neden olabilir.
- Böbrek hasarı
Yüksek tansiyon böbreklerinize kan akışını sınırlayabilir. Ayrıca böbreklerinizdeki küçük kan damarlarına zarar verebilir ve bu da onların kanı filtreleme işini yapmalarını zorlaştırır. Sonunda böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Yüksek Tansiyon İle Yorgunluğun Diğer Nedenleri
Yorgunluk yüksek tansiyonun bir belirtisi olsa da, uyku eksikliği de aslında katkıda bulunan bir faktör olabilir. Gecede 5 saat veya daha az uyumak, yüksek tansiyon geliştirme riskinizi artırabilir. Zaten yüksek tansiyonunuz varsa, uykusuzluk durumu daha da kötüleştirebilir. Ek olarak, tıkayıcı uyku apnesi, özellikle ileri yaş gruplarında hipertansiyon için bilinen bir risk faktörüdür. Yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan bazı reçeteli ilaçlar da yorgunluğa neden olabilir. Yorgunluğun bir başka nedeni de pulmoner arter hipertansiyonuna bağlı olabilir. Bu, kalbiniz ve akciğerleriniz arasında kan taşıyan damarlarda yüksek tansiyonunuz olduğu zamandır. Yorgunluğun yanı sıra göğüs ağrısı, nefes darlığı ve baş dönmesine neden olabilir.
İlgili Link: Ağız Kuruluğu
Yüksek Tansiyonun En Yaygın Belirtileri Nelerdir?
Genellikle hipertansiyonunuz olduğuna dair hiçbir belirti veya uyarı yoktur. Bu yüzden tansiyonunuzu takip etmek çok önemlidir. Şunlarla karşılaşıyorsanız doktorunuza görünmeniz özellikle önemlidir:
- Yorgunluk
- Baş dönmesi
- Genel zayıflık
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı veya basıncı
- Düzensiz kalp ritmi
- Uzuvlarınızda beklenmedik ağrılar veya baş ağrısı
- Olağan fiziksel aktivitelerinizi gerçekleştirmede zorluk
Yüksek Tansiyon Nasıl Tedavi Edilir?
Düzenli kan basıncı kontrolleri, hipertansiyonu erken teşhis etmenin en iyi yoludur. Yukarıda belirtildiği gibi, 120/80 mm Hg veya daha düşük bir ölçüm yetişkinler için sağlıklı kabul edilir. Herkes bir iki defaya mahsus yüksek ölçüm yapabilir. Takip eden birden fazla yüksek tansiyon ölçümü yapana kadar doktorunuz muhtemelen hipertansiyon teşhisi koymayacaktır. Doktorunuz bu durumda ilk aşamada muhtemelen kan basıncınızı düşürmek için bazı yaşam tarzı önerileri tavsiye edecektir, örneğin:
- DASH gibi kalp dostu bir diyet
- Düzenli egzersiz
- Sigara içmemek
- Kaliteli uyku
- Stres Yyönetimi
- Ölçülü olarak alkol içmek
Doktorunuz ayrıca yaşınızı, bir arada bulunan koşulları ve kan basıncınızı tedavi ederken aldığınız diğer ilaçları da dikkate alacaktır. Gerekirse doktorunuz hipertansiyon ilaçları yazabilir. Bunlar şunları içerir:
- Anjiyotensin II reseptör blokerleri (ARB’ler) ve anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri. ARB’ler ve ACE inhibitörleri, kan damarlarınızın daralmasını önlemeye yardımcı olur.
- Beta blokerleri. Beta blokerleri, kalbinizin daha yavaş ve daha az kuvvetli atmasını sağlar. Sonuç olarak, kalbiniz kan damarlarınızdan daha az kan pompalar.
- Kalsiyum kanal blokerleri. Bu ilaç kalsiyumu yönetir, böylece kan damarlarınız gevşeyebilir.
- Diüretikler. Bunlar fazla su ve sodyumu uzaklaştırarak kan damarlarınızdaki sıvıyı azaltır.
Bu ilaçlardan bazıları kendinizi yorgun hissetmenize neden olabilir. Diğer tedaviler, kalbinize, böbreklerinize ve genel sağlığınıza verilen hasarın derecesine bağlıdır.
Yüksek Tansiyonu Önlemek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Hipertansiyon için, bazıları kontrolünüz dahilinde olan birçok risk faktörü vardır. Yüksek tansiyon geliştirme riskinizi şu yollarla azaltabilirsiniz:
- Sağlıklı, dengeli, az tuzlu bir diyetin ardından
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sağlıklı bir kiloyu korumak
- Sigara içmemek
- Alkol ve kafein alımını minimumda tutmak
- Kaliteli uyku almak
- Uzun vadede diyabet, böbrek hastalığı veya metabolik sendrom gibi herhangi bir kronik durum için dikkatli olmak
Doktorunuza ilaçlarınızdan herhangi birinin potansiyel olarak yüksek tansiyona katkıda bulunup bulunmadığını ve bunun nasıl yönetilebileceğini sorun. Ayrıca, tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirdiğinizden emin olun.
Özetlemek gerekirse;
Yorgun hissetmenin hipertansiyona bağlanmasının birkaç yolu vardır. Yorgunluk, yüksek tansiyonun bir sonucu olarak kalp veya böbrek hasarının bir belirtisi olabilir. Yorgunluk hissi ayrıca hipertansiyon ilaçları, yaşam tarzı veya bir arada bulunan durumlarla bağlantılı olabilir.
Bazı yaşam tarzı değişiklikleri, kan basıncınızı düşürmenize veya ilk etapta hipertansiyon gelişme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. Gerekirse, yardımcı olabilecek farklı ilaç türleri de vardır.
Kan basıncınızı kontrol etmenin en iyi yolu, düzenli olarak kontrol ettirmektir. Yorgunluk bir yaşam kalitesi sorunudur, ancak tedavi edilebilir.
