Her yeni doğan üç bebekten ikisinde görülen, sonrasında kendiliğinden geçen ancak yine de ciddi durumlara yol açabilecek olan bir hastalıktır. Yenidoğan sarılığına neden olabilecek genetik nedenler olduğu gibi yetersiz beslenme erken ya da geç doğum gibi birçok faktörler de yeni doğanın sarılığa yakalanma riskini artırmaktadır.
Anne karnında bebeğin aldığı oksijen miktarı düşüktür. Bu sebeple kemik iliği daha çok çalışarak kana kırmızı rengini veren alyuvar üretir. Doğum ile bebeğin vücudunda bulunan fazla alyuvarlar vücuttan atılmaya çalışılır. Bu sebeple vücutta bilirubin değeri yükselmeye başlar. Bebeğin kendi bilirubin seviyesi dengelemesi birkaç gün sürebilir. Yenidoğan sarılığı konusunda ailelerin çok dikkatli olması gerekiyor ve belirtileri fark ettiğinde hemen uzman bir hekime başvurması gerekiyor.
Bebeklerde Yenidoğan Sarılığı Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerin yeni doğan sarılığı kanda bir tür madde olan “Bilirubin” değerinin yükselmesi ile anlaşılır. Bilirubin yeni doğan bebeğin deri ve yanakların içi, gözün beyaz kısmı gibi bölgelerde birikerek bir çeşit sarılık oluşturur. Kandaki bilirubin değerinin yükselmesi cilde sarı rengi verir. Yenidoğan sarılığı genelde doğumun ikinci günü başlar ve sonraki günlerde en yüksek seviyeye ulaşır. En yüksek seviyeye ulaşan sarılık 15. güne kadar giderek azalır.
Yeni doğan bir bebeğin vücudundaki sararma yüzünde başlayıp ardından boyun ve karın bölgesine iner. Daha sonra da bacak bölgesine sarılık yayılır. Bebeklerin gözlerinin beyazları artık sararmıştır. Ebeveynlerin yeni doğan bebeklerini iyi gözlemlemeleri gerekiyor. Yeni doğan sarılığını anlamak için bir başka yöntem de bebeğin burnuna hafifçe parmakla bastırıp parmak çekildiğinde bölgedeki sarılık belirtilerini gözlemlemek olacaktır. Eğer yeni doğan bebekte sarılık belirtisi başlamış ise hemen bir hekime danışılıp gerekli önlemler alınmalıdır.
Bebeklerde Yenidoğan Sarılığının Çok ilerlemesi Nasıl Etki Yapar?
Yenidoğan bebeğin bilirubin seviyesinin yükselmesi bebeğin vücudundaki sarılığın artması ile gözlemlenebilir. Bebek çok uyumaya başlar ve beslenmeyi azaltır, hatta emmeyi bırakabilir. Eğer bilirubin seviyesi çok yükselip bu durum anlaşılmamış ise beyin etkilenebilir, bebek daha tiz bir sesle ağlamaya başlar, başını sürekli geriye atar ve bu durum bebeğin havale geçirmesine sebebiyet verir. Yenidoğan sarılığı yükselen bebeklerde çoğunlukla zeka ve motor gelişim geriliği işitme görme kaybı sorunları oluşur.
Bebeklerde Yenidoğan Sarılığı Tedavisi Nasıl Olur?
Yenidoğan sarılığı tedavisi genelde bebeğin ağırlığı ve kaç günlük olduğuna göre değişebilir. Öncelikle bir kan testi ile kandaki bilirubin seviyesi öğrenilir ve tedavi gerekip gerekmediği uzman çocuk hekimi karar verir. Yenidoğan sarılığı genelde ilk iki hafta içinde kendiliğinden geçer. Bu dönemde hekim kontrolünde sarılığın azalıp azalmadığı kontrol edilir.
Bilirubin seviyesi yüksek ve düşmemiş ise Fototerapi denilen özel bir dalga boyuyla ışık yayan lambalar altında ışık tedavisine ihtiyaç duyulur. Fototerapi yöntemi sarılığa neden olan bilirubinin idrarda çözünerek vücuttan atılmasını sağlar. Eğer kan uyuşmazlığı sebebiyle bilirubin seviyesi çok yükselmiş ise bebeklerin kan değişimi yapılması gerekiyor. Sarılığın seyrinde anne sütü çok önemli bir yer tutuyor. Bebeği olabildiğince çok emzirmek, mümkünse bebek ilk doğduğunda anne sütü almasını sağlamak sarılığa yakalanma riskini azaltıyor.
